{"id":1299,"date":"2022-06-25T20:34:51","date_gmt":"2022-06-25T20:34:51","guid":{"rendered":"https:\/\/www.medycynadziei.pl\/?p=1299"},"modified":"2022-06-25T20:36:02","modified_gmt":"2022-06-25T20:36:02","slug":"julian-tuwim-do-prostego-czlowieka","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/www.medycynadziei.pl\/julian-tuwim-do-prostego-czlowieka\/","title":{"rendered":"Julian Tuwim \u201eDo prostego cz\u0142owieka\u201d"},"content":{"rendered":"\n
<\/div>\n\n\n\n

Utw\u00f3r ten jest chyba jednym z najwa\u017cniejszych polskich manifest\u00f3w antywojennych. Wyszed\u0142 spod r\u0119ki przedstawiciela poezji dwudziestolecia mi\u0119dzywojennego, cz\u0142onka grupy Skamander, kt\u00f3rego tw\u00f3rczo\u015b\u0107 wielokrotnie by\u0142a silnie zaanga\u017cowana politycznie. \u201eDo prostego cz\u0142owieka\u201d po raz pierwszy opublikowano w 1929 roku. Wiersz wzbudzi\u0142 liczne kontrowersje, przede wszystkim w \u015brodowiskach rz\u0105dz\u0105cych, gdzie odbierano go nie tylko jako pod\u017ceganie do zamachu na suwerenn\u0105 w\u0142adz\u0119, ale i jawn\u0105 zach\u0119t\u0119 do opuszczania szereg\u00f3w armii i sprzeciwiania si\u0119 prowadzeniu jakiejkolwiek wojny.<\/p>\n\n\n\n

Utw\u00f3r mo\u017cemy jednak odczytywa\u0107 tak\u017ce w inny spos\u00f3b \u2013 podmiot liryczny sugeruje, i\u017c wojna to z\u0142o i w zwi\u0105zku z tym jej prowadzeniu powinni sprzeciwia\u0107 si\u0119 wszyscy ludzie, niezale\u017cnie od pochodzenia i wyznania. Krytyka wojen zaborczych, obliczonych na pozyskanie \u017ar\u00f3de\u0142 finansowych czy surowc\u00f3w jest oczywistym gestem pacyfizmu, pr\u00f3b\u0105 napi\u0119tnowania agresywnych posuni\u0119\u0107 politycznych i militarnych.<\/p>\n\n\n\n

W okresie II wojny \u015bwiatowej<\/strong><\/a> rzeczywisto\u015b\u0107 zosta\u0142a silnie naznaczona agresj\u0105 hitlerowskiej III Rzeszy, kt\u00f3ra spe\u0142nia\u0142a niemal wszystkie kryteria, jakie nada\u0142 zaborcy Tuwim w swoim wierszu. Wsp\u00f3\u0142cze\u015bnie utw\u00f3r nadal cieszy si\u0119 spor\u0105 popularno\u015bci\u0105 i stanowi swego rodzaju pacyfistyczny manifest, w kt\u00f3ry wpisana jest krytyka rz\u0105d\u00f3w. Do popkultury wszed\u0142 za spraw\u0105 zespo\u0142u Akurat za\u0142o\u017conego w 1994 roku. W 2003 roku ukaza\u0142a si\u0119 piosenka w oryginalnej aran\u017cacji, nagrana w realiach wojny w Iraku. Warto pos\u0142ucha\u0107 tej na wskro\u015b nowoczesnej artystyczno-wokalnej interpretacji sztandarowego utworu Tuwima, kt\u00f3ry w wykonaniu zespo\u0142u Akurat nabiera dodatkowej mocy i si\u0142y wyrazu.<\/p>\n\n\n\n

<\/div>\n\n\n\n

\u0179r\u00f3d\u0142o:
Julian Tuwim – Do prostego cz\u0142owieka – zbi\u00f3r pie\u015bni i wierszy o tematyce wojennej z historycznym komentarzem (warhist.pl)<\/a><\/p>\n\n\n\n

<\/div>\n\n\n\n

Gdy zn\u00f3w do mur\u00f3w klajstrem \u015bwie\u017cym
Przylepia\u0107 zaczn\u0105 obwieszczenia,
Gdy \u201edo ludno\u015bci\u201d, \u201edo \u017co\u0142nierzy\u201d
Na alarm czarny druk uderzy
I byle drab, i byle szczeniak
W odwieczne k\u0142amstwo ich uwierzy,
\u017be trzeba i\u015b\u0107 i z armat wali\u0107,
Mordowa\u0107, grabi\u0107, tru\u0107 i pali\u0107;
Gdy zaczn\u0105 na tysi\u0119czn\u0105 mod\u0142\u0119
Ojczyzn\u0119 szarpa\u0107 deklinacj\u0105
I \u0142udzi\u0107 kolorowym god\u0142em,
I judzi\u0107 \u201ehistoryczn\u0105 racj\u0105\u201d,
O pi\u0119dzi, chwale i rubie\u017cy,
O ojcach, dziadach i sztandarach,
O bohaterach i ofiarach;
Gdy wyjdzie biskup, pastor, rabin
Pob\u0142ogos\u0142awi\u0107 tw\u00f3j karabin,
Bo mu sam Pan B\u00f3g szepn\u0105\u0142 z nieba,
\u017be za ojczyzn\u0119 \u2013 bi\u0107 si\u0119 trzeba;
Kiedy roz\u015bcierwi si\u0119, rozchami
Wrzask liter pierwszych stron dziennik\u00f3w,
A stado dzikich bab \u2013 kwiatami
Obrzuca\u0107 zacznie \u201e\u017co\u0142nierzyk\u00f3w\u201d.
\u2013 O, przyjacielu nieuczony,
M\u00f3j bli\u017ani z tej czy innej ziemi!
Wiedz, \u017ce na trwog\u0119 bij\u0105 w dzwony
Kr\u00f3le z panami brzuchatemi;
Wiedz, \u017ce to bujda, granda zwyk\u0142a,
Gdy ci wo\u0142aj\u0105: \u201eBro\u0144 na rami\u0119!\u201d,
\u017be im gdzie\u015b nafta z ziemi sik\u0142a
I obrodzi\u0142a dolarami;
\u017be co\u015b im w bankach nie sztymuje,
\u017be gdzie\u015b zw\u0119szyli kasy pe\u0142ne
Lub upatrzy\u0142y t\u0142uste szuje
C\u0142o jakie\u015b grubsze na bawe\u0142n\u0119.
R\u017cnij karabinem w bruk ulicy!
Twoja jest krew, a ich jest nafta!
I od stolicy do stolicy
Zawo\u0142aj broni\u0105c swej krwawicy:
\u201eBuja\u0107 \u2013 to my, panowie szlachta!\u201d<\/p>– Julian Tuwim<\/cite><\/blockquote>\n\n\n\n

\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
\n